PrEP HIV (Pre-Exposure Prophylaxis) ialah rawatan pencegahan berkesan untuk individu HIV-negatif yang berisiko tinggi. Di Malaysia, kesedaran terhadap PrEP semakin meningkat. Ia melibatkan pengambilan ubat antiretroviral setiap hari, dan kajian menunjukkan ia mampu mencegah jangkitan HIV sehingga 99% jika diambil mengikut saranan doktor.
Siapa Yang Sesuai Mengambil PrEP?
Tidak semua orang memerlukan PrEP. Rawatan pencegahan ini khusus untuk individu yang berisiko tinggi, termasuk:
- Pasangan kepada individu HIV-positif (serodiscordant couples)
- Individu dengan ramai pasangan seksual
- Mereka yang tidak konsisten menggunakan kondom
- Pengguna dadah suntikan yang berkongsi jarum
- Pekerja seks komersial
- Individu yang pernah mendapat STD dalam tempoh 6 bulan lepas
Penting untuk diingat bahawa PrEP bukan pengganti kepada kaedah perlindungan lain seperti kondom. Ia adalah satu lapisan perlindungan tambahan yang sangat berkesan apabila digabungkan dengan amalan seks selamat yang lain.
Bagaimana PrEP Berfungsi?
PrEP mengandungi dua ubat antiretroviral – tenofovir dan emtricitabine. Ubat-ubat ini bekerja dengan menghalang HIV daripada membiak dalam badan sekiranya berlaku pendedahan kepada virus. Untuk keberkesanan maksimum, PrEP mesti diambil setiap hari tanpa terlepas dos.
Tempoh masa untuk PrEP mencapai tahap perlindungan penuh berbeza mengikut jenis pendedahan:
- Untuk seks dubur: 7 hari pengambilan konsisten
- Untuk seks faraj: 21 hari pengambilan konsisten
- Untuk pengguna dadah suntikan: 21 hari pengambilan konsisten
Proses Mendapatkan PrEP di Malaysia
Di Malaysia, proses mendapatkan PrEP melibatkan beberapa langkah penting. Pertama, individu perlu menjalani konsultasi dengan doktor untuk penilaian risiko dan kelayakan. Ini termasuk ujian HIV untuk memastikan status negatif, ujian fungsi buah pinggang, dan pemeriksaan kesihatan am.
Selepas layak, doktor akan menerangkan cara pengambilan ubat, kesan sampingan yang mungkin, dan kepentingan kepatuhan. Pemantauan berkala setiap 3 bulan diperlukan, termasuk ujian HIV berulang dan pemeriksaan fungsi buah pinggang.
Kesan Sampingan dan Keselamatan
PrEP secara amnya selamat untuk kebanyakan orang. Kesan sampingan yang biasa adalah ringan dan sementara, termasuk loya, sakit kepala, dan penurunan berat badan sedikit. Kebanyakan kesan sampingan akan hilang dalam beberapa minggu pertama pengambilan.
Walau bagaimanapun, PrEP boleh menjejaskan fungsi buah pinggang pada sesetengah individu, itulah sebabnya pemantauan berkala diperlukan. Doktor akan menjalankan ujian darah untuk memastikan buah pinggang berfungsi dengan baik sepanjang rawatan.
Kesimpulan
PrEP merupakan satu pencapaian besar dalam pencegahan HIV yang memberi harapan kepada ramai individu berisiko. Dengan maklumat yang betul dan akses kepada perkhidmatan kesihatan yang sesuai, kita dapat mengurangkan kadar jangkitan HIV di Malaysia. Untuk maklumat lanjut tentang HIV dan pencegahannya, lawati sumber-sumber yang dipercayai dan dapatkan konsultasi dengan profesional kesihatan berkelayakan.